czwartek, 31 grudnia 2015

Z powinszowaniem nowego roku


Wszystkim naszym 
Czytelnikom, Sympatykom i Przyjaciołom 
w nadchodzącym 2016 roku 
życzymy dużo dobrych i pięknych chwil
koniecznie utrwalonych na fotografiach ;) 

  Kartka noworoczna nadana z Essen do Pana
 Luszczyńskiego z Berlina 30 grudnia 1913 r.

Źródło: szufladabydgoska.blogspot.com
Blog o uroku przemijania i o fascynacji odkrywania tego,
co bydgoskie, ulotne i prawie zapomniane...

wtorek, 22 grudnia 2015

Mistrz malarski z Pomorskiej

Przy ulicy Pomorskiej 11 (dziś 17) w latach międzywojennych znajdował się zakład malarski "Jasiewicz i Syn". Firma przyjmowała  zlecenia na wszystkie prace malarskie pod numerem telefonu 1835 ;)
Ich sąsiadem był Fritz Steinborn, który w podwórzu miał skład sukna. Na fotografii prawdopodobnie senior Jasiewicz wygląda przez okno, a jego syn stoi przed bramą.  

Ulica Pomorska w latach 1920-1925
fotopolska.eu

piątek, 18 grudnia 2015

Fotka z bernardynem

Moja skromna osoba w towarzystwie bernardyna na Placu Wolności. Początek lat 50. Zdjęcie wykonane przez Zakład fotograficzny "J.Wiedeliński". Pozdrawiam Gizela Kubalewska. 


poniedziałek, 14 grudnia 2015

Aleja Jana Pawła II w 1992 r.

Pan Piotr Marek przesłał kilka zdjęć ze swojego archiwum,
które przedstawiają Aleję Jana Pawła II w latach 90.
  Serdecznie dziękujemy.

 Aleja Jana Pawła II w 1992 r. 

 Rok 1992

 Rok 1992 

 Procesja Bożego Ciała na Wyżynach
Rok 1992

 Widoczne Aleja Jana Pawła II 
jeszcze bez żółtej kładki
Rok 1991

***

Korzystając z okazji umieszczamy zdjęcie Dariusza Blocha
z archiwum Expressu Bydgoskiego

Widok z wiaduktów Wojska Polskiego na budowę 
północnej nitki Alei Jana Pawła II

Polecamy:
Ciekawa historia i wspomnienia mieszkańców Nizin na blogu Firtel bydgoski 
Bloki, bloki, bloki na naszym blogu
Czy może ktoś w komentarzu napisać krótką historię powstawania tej inwestycji ? 

piątek, 4 grudnia 2015

Wyspa św. Barbary

Jest to wyspa rzeczna o powierzchni ok. 0,06 ha (45 m x 13 m). Położona na Brdzie, tuż za Jazem Farnym, w pobliżu katedry bydgoskiej oraz mostu im. Jerzego Sulimy-Kamińskiego. Powstawała w II połowie XIX wieku z materiału rzecznego podczas regulacji Brdy. Na mapach miasta pojawiła się po raz pierwszy 1876 r. W latach 30. XX w. planowano postawienie na wyspie figury św. Barbary, której projekt opracował bydgoski rzeźbiarz Piotr Triebler. Do realizacji jednak nie doszło.

Pocztówka z lat 1900-1917
Dawny Most Gdański i wyspa św. Barbary

Wyspa i kościół farny na początku XX w.
fotobydgostiana.blox.pl

Nazwa wyspy pochodzi od kultu św. Barbary, patronki szyprów i sterników bydgoskich. Prawo do uprawiania żeglugi na Brdzie i Wiśle Bydgoszcz miała zagwarantowane w przywileju lokacyjnym Kazimierza Wielkiego, a potwierdzone zostało później przez innych królów. Cech szyprów rzecznych został zatwierdzony w Bydgoszczy w 1487 r. przez Andrzeja Kościeleckiego – starostę bydgoskiego i podskarbiego wielkiego koronnego. Z XV wieku istnieją przekazy o działającym w mieście Bractwie Sterników, które ufundowało kaplicę w kościele Karmelitów. Po zburzeniu kościoła w 1822 r. obraz św. Barbary przeniesiono do kościoła farnego.

Próby świetlnej iluminacji wyspy podejmowano już 
w dwudziestoleciu międzywojennym
Lata 1930-1939
Narodowe Archiwum Cyfrowe

Październik 1934 r.
Narodowe Archiwum Cyfrowe

Tratwy na Brdzie mijają wyspę
Lata 1940-1944
fotopolska.eu / elmis 

Rzeka Brda w latach 1972-1974
Pocztówka KAW
fotopolska.eu / Mikrob

Wyspa w latach 1974-1975 
Fot. A. Stelmach 
Pocztówka KAW

Informacje: wikipedia.pl

niedziela, 29 listopada 2015

Bydgosko-Wyrzyskie Koleje Dojazdowe. Unikalny film !

Wspaniały materiał! 

Film produkcji niemieckiej wyprodukowany w 1997 roku przez Bahn Extra Video i Geranova Videoizion dokumentujący nieistniejącą już Bydgosko - Wyrzyską sieć kolei wąskotorowej. Film ukazuje sceny rodzajowe z pracy kolejarzy obsługujących czy wręcz pielęgnujących historyczny już wtedy, a szczególnie dzisiaj,  tabor kolejowy. Zwyczaje, niezwykły duch tamtych miejsc: przystanków, peronów i samej linii kolejowej. Linii tych już nie ma. Nie ma też, w większości przypadków, torów, po których jeździły ongiś dzielne i pracowite pociągi towarowe i osobowe. Zainteresowanym tą tematyką gorąco polecam obejrzenie tego filmu.



Kazimierz Zagórski / Wyrzysko - Bydgoska kolej wąskotorowa. Lata 1969 - 1977 / youtube. Film został udostępniony na profilu facebookowym  Forum Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej Białośliwie


sobota, 21 listopada 2015

Piękne stulecia

Obchody stulecia  pierwszego tramwaju elektrycznego

3 lipca 1996 r. Bydgoszcz fetowała kolejny jubileusz.  Dokładnie 100 lat wcześniej w 1896 r. pojawił się pierwszy tramwaj elektryczny. Z tej okazji zorganizowano okolicznościową uroczystość i paradę tramwajów po ulicach Bydgoszczy. Fotografie nadesłał Pan Stanisław Sitarek. Serdecznie dziekujemy.

ulica Jagiellońska
fot. Stanisław Sitarek

Zajezdnia tramwajowa
fot. Stanisław Sitarek

Babia Wieś
fot. Stanisław Sitarek

Rondo Jagiellonów
fot. Stanisław Sitarek

Obchody stulecia komunikacji miejskiej w Bydgoszczy

Natomiast w grudniu 1985 r. rozpoczęły się przygotowania do obchodów stulecia komunikacji miejskiej w Bydgoszczy, które przypadały na 18 maja 1988 r. Jednym z zadań poprzedzających tą uroczystość było przystosowanie do celów wycieczkowych wagonu przegubowego typu 803N, który wyjechał na ulice Bydgoszczy 24 października 1986 r.

fot. Stanisław Sitarek

fot. Stanisław Sitarek

fot. Stanisław Sitarek

fot. Stanisław Sitarek

piątek, 20 listopada 2015

Władysław Poczekaj i jego córki

Lata 30. Właściciel firmy przewozowej  
Władysław Poczekaj i jego trzy córki 
Regina, Łucja i Maria
ullica Pomorska 38 (numeracja przedwojena)
Archiwum Krystyna Berndt

poniedziałek, 16 listopada 2015

Galopem przez miasto :)

Przesyłam zdjęcie mojej babci i mojej mamy z początku lat 50. Widoczna kamienica przy ulicy Śniadeckich 2. Zdjęcie zrobiono w pobliżu miejsca gdzie dziś stoi pomnik Mariana Rejewskiego. Pozdrawiam Danuta Daczkowska.  

Serdecznie dziękujemy za przesłane zdjęcie

niedziela, 15 listopada 2015

Furmanka z węglem

Dla niektórych taki obrazek to "folklor" - ile jeszcze furmanek jeździ bowiem po Bydgoszczy? Kierowców jednak wóz konny przed maską z reguły nie raduje. Jedzie toto powoli, tarasuje drogę, a co z tego, że ekologicznie...

fot. Tutus Żmijewski / archiwum Express Bydgoski / 1994
ul. Pomorska

niedziela, 8 listopada 2015

Starosta Maciej Smogulecki

herb Grzymała
9 listopada 1617 r. zmarł Maciej Smogulecki herbu Grzymała – starosta bydgoski w latach 1600-1617, następca Jana Kościeleckiego (1565-1600). Smogulecki kształcił się we Włoszech. Był obrotnym i zdolnym politykiem, prawnikiem i publicystą. Gdy król Zygmunt III Waza nie przekazał mu godności referendarii wielkiej koronnej przeszedł do opozycji względem króla i związał się z jej przywódcą, wojewodą krakowskim Mikołajem Zebrzydowskim biorąc za żonę jego córkę Zofię. W latach 1606-1607 był przywódcą rokoszu Zebrzydowskiego na terenie Wielkopolski. Pod koniec życia skorygował swoje opozycyjne poglądy wobec króla. W 1617 r. następcą zmarłego starosty został Andrzej Przyjemski (1617-1621).

Fragment notatki o staroście Smoguleckim 
Bibliografia polska Cz. 3, XV-XVIII
1905

W chwili śmierci Macieja Smoguleckiego Rzeczpospolitą rządził Zygmunt III Waza. Z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, a także dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wenedów. Oto moneta wybita w bydgoskiej mennicy w 1617 r. Wyjątkowej klasy i rzadkości numizmat. Znakomicie wykonane przez Samuela Ammona stemple posłużyły do wybicia serii grubych monet w srebrze i złocie. Monety wybite tymi stemplami wykazują znaczne odchylenia wagi, od półtora do ponad dwóch talarów. Monety o wadze około 2 talarów notowane były w kolekcji Radziwiłłów i Potockich.

Moneta dwutalarowa z 1617 r. z wizerunkiem 
króla Zygmunta III wybita w mennicy bydgoskiej

Awers: popiersie w zbroi, w koronkowym kołnierzu z płaszczem spiętym broszą na ramieniu. Pod popiersiem miniaturowe inicjały SA (Samuel Ammon). W otoku: &SIGISMVNDVSc III cD:G: POLONIA cET cSVECIA cREX



Rewers: pod koroną ozdobny dziewięciopolowy kartusz herbowy z ozdobami i figurami ptaków, po bokach inicjały II – VE (Jakub Jakobson van Emden, zarządca mennicy w Bydgoszczy). Po bokach korony rozdzielona data 16-17. Całość opasana łańcuchem Orderu Złotego Runa. W otoku: >MAGNVScDVXcLITVA:RVS:O:PRVS:MAS:SAM:LIVON:zc

Przydatne informacje: 

Starosta bydgoski - sprawował w imieniu króla nadzór nad miastem i powierzonym terenem. Miał on obowiązek stać na straży interesów panującego. Bronił również interesów gospodarczych swoich poddanych, udzielał pomocy w eksporcie towarów (zwłaszcza drogą wodną do Gdańska). Obok urzędu starosty funkcjonował sąd grodzki. Nie zachowały się księgi grodzkie bydgoskie, ale odnotowano ślady działalności bydgoskiego sądu oraz wzmianki o urzędnikach sądowych.



źródła: Wikipedia, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, Histmag.org

czwartek, 29 października 2015

Budowa mostów

W latach 70. XX w. pogorszył się stan techniczny mostów Armii Czerwonej (dziś Mosty Solidarności), wobec czego ograniczono prędkość taboru tramwajowego do 15 km/h oraz podjęto decyzję o budowie nowych nitek mostów stosownie do potrzeb rozbudowanej ulicy marszałka Focha (wówczas Czerwonej Armii).

1) Budowa nitki środkowej i północnej mostów w 1977 r.
W latach 1977-1982 zbudowano mosty pasma środkowego (tramwajowego) oraz północnego wg projektu inż. Antoniego Malczewskiego z Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Bydgoszczy. Wykonawcą było Płockie Przedsiębiorstwo Robót Mostowych Oddział w Tczewie. Mają one formę typowej dla lat 70. konstrukcji prefabrykowanej zespolonej stalowo-żelbetowej (stalowe dźwigary współpracującą z płytą żelbetową). W związku z tym różnią się od mostów jezdni południowej. Podpory wybudowano w roku 1978, a gotowe obiekty przekazano do użytkowania w listopadzie 1981 r. Termin zakończenia inwestycji przesuwano z uwagi na opóźnienia dostaw cementu oraz stali przez huty. /wikipedia/

2) Widok z nikti południowej

3) Zaplecze budowy

środa, 28 października 2015

Krajobraz bez teatru


Ulica Armii Czerwonej (Marszałka Focha) 
Po lewej stronie widoczne pozostałości 
po Teatrze Miejskim. Lata 1945/1950
Archiwum Stanisław Sitarek

niedziela, 18 października 2015

"Na szerokim świecie"

Dzisiaj tak filozoficznie na temat fotografii. A to dlatego, że dzięki Galerii Retro dotarliśmy do ciekawych roważań - z Bydgoszczą w tle - w tygodniku "Na szerokim  świecie" z lat 30.


"Gdy fotografia „nastała“, zdawało się niektórym ludziom, że nareszcie znaleziono „prawdę widzenia“. Fotografia przecież „widzi tylko to, co jest“ martwe szkło nie będzie "przekręcać" rzeczywistości i podawać jej na swój sposób. Obiektyw aparatu fotograficznego musi być obiektywny: nic "od siebie nie doda", ani nie ujmie, pozostanie obojętny wobec tego, co odbije, nie będzie od siebie nadawał "wyrazu". I istotnie przy pierwszych próbach fotografii (a i dotąd jeszcze przy prostych "sposobach" fotografowania przez ludzi nieumiejętnych lub pozbawionych wrażliwości) objektyw aparatu ze wszystkiego co fotografował (i fotografuje) robił obrazy całkiem pozbawione wyrazu. A przez to brzydkie. A przez to niepodobne, choć niby były "wierne". Bo przy tem machinalnem traktowaniu fotografii nieobecny jest czynnik, który decyduje o widzeniu, czynnik wyboru. Rzeczywistość nie jest jedna: każda rzeczywistość ma dziesięć, sto, tysiąc twarzy. Każda twarz ludzka ma dziesięć różnych form, zależnie od punktu widzenia, z którego ją oglądamy. Dziesięć różnych „wyrazów“, z których każdy jest prawdziwy i ma swoją wymowę, jeżeli ją ma. 

Widok od strony portu na Brdzie, zdjęcie z mostu Focha
"Na szerokim świecie"

Każdy przedmiot, każdy krajobraz, każda w niem ulica, każdy na niej dom, każdy zabytek architektury trzeba umieć widzieć, ażeby zobaczyć to, co w nim jest najcharakterystniejsze i najpiękniejsze. A do tego, oprócz szkła objektywu, potrzebne jest ludzkie oko, które właśnie dokonywuje tego wyboru. Oko artysty. Można się sprzeczać o tą nazwę artysty, gdy chodzi o fotografję. Dawniej się sprzeczano, choć już 40 bodaj lat temu znany estetyk Robert de la Sizeranne napisał książkę pod tytułem "Czy fotografia jest sztuką" i odpowiedział na to pytanie w sensie twierdzącym. Może nawet przeholował w pierwszem uniesieniu entuzjazmu dla nowego narzędzia techniki na usługach wrażliwości artystycznej człowieka. Albowiem artysta, twórczy artysta, składa się jakby z dwóch ludzi: z człowieka, który umie odbierać wrażenia i właśnie dokonywuje wyboru wśród rzeczywistości, którą ma odtworzyć oraz drugiego człowieka, który twórczą, właściwą swojej sztuce techniką (w tym wypadku rysownik, malarz, fotografik) odtworzy to, co spostrzegł, wybrał, wchłonął w siebie, czego zrozumiał zarysy i kształt. Każdy z tych dwóch ludzi "siedzących" w artyście plastycznym jest osobno artystą i odbiorczym i odtwórczym. Otóż przy fotografii, gdzie aparat dokonywuje dzieła chwytania obrazu i odtwarzania go czynny jest właściwie tylko ten pierwszy artysta, odbiorczy: człowiek, który umie patrzeć, umie widzieć, umie wybrać, umie podejść do fotografowanego przedmiotu czy krajobrazu na właściwą odległość i na właściwy punkt widzenia, spostrzec jego najważniejsze charakterystyczne cechy."

niedziela, 11 października 2015

„Rzepicha” i „Bulwarowa”

Restauracja „Rzepicha” i kawiarnia „Bulwarowa”, Dzień Zwycięstwa oraz inne miejsca i wydarzenia z dawnych lat. Spacer po naszym mieście w obiektywie Henryka Kałużnego, który przesłał fotografie ze swojego archiwum. Miłego oglądania :)

1) Okolice Ronda Jagiellonów / XXX-lecia PRL 
przed 40 laty i obecny budynek Banku
Pocztowego
fot. Henryk Kałużny

 2) Budynek szpitala MSW przy ul. ks. Markwarta 
przed przebudową  1 maja 1971 r.
fot. Henryk Kałużny

 3) Obecny budynek Urzędu Miasta przy 
ul. Grudziądzkiej w 1990 roku
fot. Henryk Kałużny

4) Dworzec PKP w 1990 roku
fot. Henryk Kałużny

  5) Budynek u zbiegu ulic Dworcowej i Królowej Jadwigi, 
w którym w latach 80. XX w. mieściła się restauracja „Rzepicha”
fot. Henryk Kałużny (1990)

 6) Okolice obecnej trasy tramwajowej do dworca PKP i kawiarnia
„Bulwarowa” w 1990 roku
fot. Henryk Kałużny

 7) Widok z mostu Królowej Jadwigi na nabrzeże Brdy 
gdzie obecnie znajduje się most tramwajowy (1990)
fot. Henryk Kałużny 

8) Ulica Stary Port w 1990 roku
fot. Henryk Kałużny

 9 ) Ulica Stary Port 
(wówczas Juliana Marchlewskiego) 
przed 40 laty
fot. Henryk Kałużny

 10) Widok z Wyżyn w kierunku ul. Kard. Wyszyńskiego
 (wówczas ul.Szerokiej) z ok. 1980 roku
fot. Henryk Kałużny

11) Skwer u zbiegu ulic Markwarta i Staszica 
1 maja 1971 r.
fot. Henryk Kałużny

 12) Prawdopodobnie jest to trybuna honorowa obchodów 
Dnia Zwycięstwa 9 maja 1975 r. 
(w 30-lecie zakończenia wojny) 
usytuowana na Starym Rynku - w tle widoczne budynki
przy ul. Niedźwiedzia
fot. Henryk Kałużny

13) Widzowie przy Pałacu Młodzieży na trasie parady wojskowej z okazji 
Dnia Zwycięstwa w 1975 roku (prawdopodobnie)
fot. Henryk Kałużny