Dom społeczny

Dziennik Bydgoski 9 lipca 1939 roku donosił:   

Wspaniałe dzieło ociemniałych żołnierzy w Bydgoszczy. Powstaje imponujący gmach "Dom Społeczny im. Marsz. Śmigłego-Rydza". 

 

    (ak) W niezwykłym tempie wyrósł na narożniku ul. 3 Maja i ul. ks. Markwarta wielki, imponujący gmach, którym po­szczycić się może Bydgoszcz. Oto powstaje dzieło tych, którzy dla ojczyzny poświęcili najdroższy skarb. Z tym większym wzru­szeniem i wdzięcznością przyjmie społeczeństwo ten piękny dar dla wielu pokoleń ze strony tak drogich każdemu sercu pol­skiemu ociemniałych żołnierzy.

Serdeczny opiekun ociemniałych żołnie­rzy p. radca Mencel informuje nas, że przyjechał do Bydgoszczy przewodniczący Ko­mitetu Budowy Domu Inwalidów p. poseł major Wagner, prezes zarządu głównego Związku Ociemniałych Żołnierzy i chętnie udzie­li nam informacji na temat budowy nowe­go gmachu. Z miejsca udajemy się do biu­ra Związku Ociemniałych Żołnierzy przy ul. 3 Maja, gdzie zastajemy czcigodnego majora Wagnera, członka honorowego Związku Ociemniałych Żołnierzy p. Tadeusza Budzbona i innych.

     Szybka realizacja projektu

Dowiadujemy się z ust posła Wagnera, jak niezwykle szybkie było urzeczywistnie­nie projektu wybudowania tego gmachu. W sierpniu ub. roku bowiem z jego inicjatywy i prezesa Związku Ociemnoałych Żołnierzy p. Łepczyń­skiego z Bydgoszczy zapadła decyzja wy­budowania Domu Ociemniałych Żołnierzy i już czteropiętrowy gmach jest na ukoń­czeniu. Pełni podziwu dla tak szybkiej re­alizacji, dowiadujemy się, że w komitecie budowy znajduje się jeszcze p. radca Men­cel, prezes Łepczyński, prezes Zw. Inwali­dów Wojennych p. Szyperski i p. Michalak.
 — Do Bydgoszczy czułem zawsze pewien sentyment — mówi nam poseł Wagner — i cieszy mnie, że w tym mieście, w którym ociemniali inwalidzi doznają tak serdecznej opieki, powstaje ten dom. Tu w Bydgosz­czy po wojnie odbyło się szkolenie około stu ociemniałych żołnierzy z całej dzielnicy zachodniej Polski i tutaj od 1921 roku mieści się siedziba Związku Ociemniałych Żołnierzy na Wielkopolskę, Pomorze i Śląsk.   

    Powstaje więc w Bydgoszczy gmach, któ­ry służyć będzie tak interesom ociemnia­łych inwalidów jak i inwalidów wojennych pod nazwą "Dom Społeczny im. Marszałka Śmigłego-Rydza". Otrzymałem już z adiutantury marsz. Śmigłego-Rydza jego zgodę na taką nazwę. Zainteresuje też niewątpliwie pana redaktora, że gmach ten będzie zarazem pierw­szym internatem dla dzieci inwalidów wo­jennych w Polsce.

— Jaki w ogóle był zasadniczy cel wybudowania gmachu? — przerywam miłemu rozmówcy. — Przede wszystkim pragnęliśmy pozo­ stawić trwałą spuściznę dla naszej Ojczyzny. Dlatego w gmachu tym znajdzie tro­skliwą opiekę 50 chłopców z całej Polski. Główną część utrzymania dzieci poniesie związek. Poza bursą, dom ten będzie sie­dzibą Zw. Ociemniałych Żołnierzy i powia­towego koła Zw. Inwalidów Woj. i mieścić będzie wielką salę dla zebrań różnych or­ganizacji społecznych.

— Jak wielkim kosztem wybudowany zostanie ten gmach?
— Kosztem 170.000 zł, na co składają się subwencja rządowa w kwocie 20.000 zł, drob­ne subwencje instytucji samorządowych i składki w sumie 5.000 zł, pow. koło Inwal.Woj. w Bydgoszczy dało 25.000 zł, pożyczka z Fund. Pracy w kwocie 30.000 zł, a poważ­na resztująca kwota 115.000 zł pochodzi z zaoszczędzonych pieniędzy z naszej hurto­wni tytoniowej przy ul. Dworcowej. Gros sumy budowy gmachu nie obciąża zatem państwa i społeczeństwa, lecz stanowi za­ oszczędzone już jak wspomniałem kwoty dzięki naszej planowej polityce gospodar­czej. Dom więc powstaje głównie dzięki własnym wysiłkom inwalidów wojennych. Przy tej okazji podkreślić muszę bardzo do­brą współpracę, jaka istnieje pomiędzy dwo­ma organizacjami inwalidzkimi na terenie Bydgoszczy.

    Gmach buduje bydgoska firma budowla­na Żbikowski i Gasiński według projektu p. inż. Orlicza. Masywna budowla sprawia imponujące wrażenie. Po udzieleniu wy­wiadu oglądamy bliżej modernistyczny gmach. W piwnicy znajduje się nowocze­sny wielki schron przeciwgazowy. Na parterze wielka sala dla organizacji obliczona na 200 osób.
    Poza tym na parterze mieścić się będą lokale Zw. Inwalidów Wojennych, a na dru­gim piętrze lokale Zw. Ociemniałych Żoł­nierzy. Wszędzie jasno i pogodnie dzięki wielkim oknom. Na trzecim piętrze znaj­dować się będzie internat z salą jadalną i świetlicą, zbiorową umywalnią z prysznica­mi i bieżącą wodą ciepłą i zimną, na czwar­tym zaś mieszkania służbowe. Całość na­prawdę nadzwyczajna. Już w dniu 3 wrze­śnia nastąpi poświęcenie gmachu i uroczy­stość 20-lecia istnienia Zw. Ociemniałych Żołnierzy. Wspaniałe dzieło ociemniałych żołnierzy będzie nową chlubą Bydgoszczy.