11 listopada 1989 roku Bydgoszcz podwójnie przeżywała Święto Niepodległości, a to za sprawą odsłonięcia w tym dniu pomnika prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego zamordowanego 11 listopada 1939 roku przez Niemców.
Historia powstania pomnika, dużo artykułów i fotografii upamiętniających to wydarzenie. Post dedykuję Ś.P. Prezydentowi Bydgoszczy Leonowi Barciszewskiemu i jego Ś.P. synowi Januszowi, a także ich rodzinie. Publikuję tekst Henryka Kulpińskiego, który ukazał się w Kalendarzu Bydgoskim, 1991. W 2009 roku pomnik został przeniesiony na Wełniany Rynek.
Po 50 latach Prezydent Leon Barciszewski wrócił do Bydgoszczy
11 listopada 1989 roku w Święto Niepodległości w Bydgoszczy, przy głównym deptaku ulicy Mostowej i przy licznym udziale społeczeństwa, szczególnie zaś młodzieży, po uroczystym nabożeństwie w sąsiedniej Farze, prezydent miasta - Władysław Przybylski i Danuta Barciszewska-Borkowska, córka przedwojennego prezydenta Leona Barciszewskiego, odsłonili pomnik tego niezwykle zasłużonego działacza niepodległościowego w Berlinie, zaś w latach 1924-1931 prezydenta Gniezna, a w latach 1932-1939 popularnego prezydenta Bydgoszczy.
11 listopada 1939 roku został on zamordowany wraz z synem Januszem przez Niemców, ponieważ Jego życie było wypełnione mądrą, ofiarną i efektywną służbą dla ojczyzny. Pomnik poświęcił ks. biskup Jan Nowak, wikariusz Prymasa Polski. Godzi się nadmienić, iż jest to wydarzenie bez precedensu, ponieważ w okresie powojennym, pomimo energicznych działań w licznych miastach naszego kraju, nie udało się przełamać barier i ustawić pomników dla zasłużonych prezydentów miast czy też burmistrzów. Co prawda w stolicy w pobliżu Grobu Nieznanego Żołnierza znana rzeźbiarka Nitschowa w 1981 roku ustawiła na postumencie skromną sylwetkę niezapomnianego prezydenta Stefana Starzyńskiego, ale całe przedsięwzięcie jest zbyt skromne w porównaniu z Jego zasługami.
W Bydgoszczy, zgodnie z postulatami społeczeństwa, NSZZ „Solidarność” powołała 14 stycznia 1981 roku Społeczny Komitet Budowy Pomnika, który po 9 latach w sposób uparty i odważny przełamał partyjne bariery aby ze środków mieszkańców, Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Urzędu Miasta ostatecznie ustawić oczekiwany pomnik. Zrealizowany został projekt rzeźbiarza Sławoja Ostrowskiego z gdańskiej WSSP, zaś spiżowy odlew za symboliczne wynagrodzenie wykonał zespół fachowców z gdyńskiej Stoczni Marynarki Wojennej pod kierownictwem inż. Bandrowskiego.
Światowej sławy nasz uczony - archeolog, prof. Kazimierz Michałowski, wygłaszając 30 maja 1968 r odczyt w bydgoskiej filharmonii powiedział: „Bydgoszcz z Warszawą łączy przykład dany przez obu niezłomnych prezydentów: Starzyńskiego i Barciszewskiego”.
Odsłonięcie i poświęcenie monumentu przebiegało niezwykle uroczyście. Wygłoszone zostały przemówienia prezydenta Władysława Przybylskiego, ks. biskupa Jana Nowaka, Danuty Borkowskiej i Henryka Kulpińskiego - członka Społecznego Komitetu Budowy Pomnika. Śpiewał Chór Filharmonii Pomorskiej „Arion”, grała orkiestra ZNTK, wiersz p. t. „Ty coś walczył” - M.Konopnickiej deklamował Adam Libera - uczeń Szkoły Podstawowej nr 13 im. Leona Barciszewskiego.
Godzi się tutaj przypomnieć iż Prezydent obejmował swój urząd w Bydgoszczy w okresie dwóch głębokich kryzysów: prezydenckiego w mieście i ekonomicznego w kraju, które przy pomocy mieszkańców zdołał zlikwidować. A więc niechaj odsłonięty i poświęcony pomnik napełnia nas wiarą i nadzieją, że udręczone od lat nasze życie będzie coraz łatwiejsze.
