czwartek, 3 października 2013

Dożynki Centralne 1972

Zdjęcie, które nadesłał do nas pan Henryk Kałużny na pierwszy rzut oka  nie zapowiadało, że rzecz się tyczy tak interesującego wydarzenia: ot, dawny Myślęcinek z charakterystycznymi pawilonami, przed laty także znany z rozmaitych wystaw ogólnopolskich, a w tle jakieś szyldy, a na nich hasła: "rolnictwo", "łowiectwo", itp. Tymczasem okazało się, że nasze zbiory wzbogaciły się o zdjęcie z jedynych w Bydgoszczy Dożynek Centralnych, które odbyły się w mieście w 1972 roku (trwały od 1 do 10 września). 

Wystawa w trakcie Dożynek Centralnych.
Myślęcinek 3 września 1972 roku
 fot. Henryk Kałużny

Czego tam nie było... Na pięciu hektarach powierzchni zgromadzono osiągnięcia wszystkich działów rolnictwa więc, m.in.: 546 sztuk dorodnych zwierząt gospodarskich, zwierzynę leśną (martwą, wypchaną), najnowsze urządzenia rolnicze, nowe typy samochodów dla wsi i wiele innych ciekawych eksponatów. Wszystkiemu przyglądało się 150 tysięcy zwiedzających, ale przecież najważniejsi byli rolnicy. Przybyli tłumnie. Na trybunach Zawiszy zasiadło 50 tys. przodujących gospodarzy, pracowników PGR, spółdzielni produkcyjnych, mechanizatorów, służby rolnej i instytucji obsługujących rolnictwo, ale zaproszono także przodowników pracy zakładów przemysłowych.

 Obiekty handlowo - wystawowe w Myślęcinku
fot. M. Bergander
źródło: Nasza Bydgoszcz w czasach PRL 
bydgoszcz-prl.blogspot.com

 Trybuna honorowa Ogólnopolskich Dożynek w Bydgoszczy 
na stadionie Zawiszy

Nie mogło oczywiście zabraknąć partyjno - rządowych tuzów w osobach: sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Edwarda Gierka - gospodarza dożynek, przewodniczącego Rady Państwa Henryka Jabłońskiego, prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza. Dożynki okraszały występami nie tylko zakładowe kapele, np. zespół "Larum" Zjednoczonych Zakładów Rowerowych "Romet", albo "Sygnały" Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych "Belma", czy "Forte Swing" Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. 


Aktywny był także Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Bydgoskiej, popisywały się "Czarne Berety" Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Muzyka rozbrzmiewała w te dni w całym mieście. W Muszli Koncertowej Parku Ludowego występował "Młody Toruń" na zmianę z inowrocławskimi "Labiryntami", na dziedzińcu Biura Wystaw Artystycznych słuchano Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Błonie rozkręcały zespoły artystyczne placówek kulturalnych z Grudziądza, a Kapuściska zabawiał Cygański Zespół Pieśni i Tańca "Terno" z Włocławka...
 
Na koniec piękna pamiątka - dożynkowy ręcznik
Zdjęcie nadesłał 8 lutego 2020 roku Pan Jacek Poros
Serdecznie dziękuję :) 
 

---
Dożynki, Święto Plonów, Wieńce – ludowe święto połączone z obrzędami dziękczynnymi za ukończenie żniw i prac polowych. W czasach przedchrześcijańskich – etniczne święto słowiańskie, przypadające w okresie równonocy jesiennej (23 września). Współcześnie obchodzone zwykle w jedną z niedziel września po zakończeniu żniw

Po II wojnie światowej gospodarzami dożynek byli zwykle przedstawiciele władz administracyjnych i różnych szczebli, (od gminnych do centralnych) i miały charakter polityczny, (wyrażały poparcie dla ówczesnej władzy i polityki rolnej). Zachowywano w nich jednak elementy tradycyjne: uroczyste pochody z wieńcami i pieśni; odbywały się na ogół w którąś z niedziel bliskich równonocy jesiennej. Towarzyszyły im także różne festyny ludowe. Gospodarzem dożynek centralnych (ogólnopolskich) zazwyczaj był I sekretarz partii komunistycznej, wraz z nim celebrował tę uroczystość przewodniczący Rady Państwa (do 1952 prezydent). Dożynki w czasach PRL były ważnym przedsięwzięciem propagandowym, mającym na celu podkreślenie siły tzw. "sojuszu robotniczo-chłopskiego", ważnego elementu władzy komunistycznej.

Dożynki zmieniając swój charakter w latach 80. XX wieku, pozostały świętem rolników o charakterze dziękczynnym (religijnym) i odbywają się na Jasnej Górze (odbywają się także Dożynki prezydenckie w Spale.) Obecnie uroczystości dożynkowe mają zarówno religijny jak i ludowy charakter, powiązany z zabawą z okazji zakończenia zbiorów. Współcześnie podziękowania za plony składane są zwykle chrześcijańskiemu Bogu i Matce Bożej, rzadziej etnicznym słowiańskim bogom – co nadal kultywują mniejszości wyznaniowe odwołujące się do etnicznych wierzeń Słowian.

Źródła: Kronika Bydgoska T. 5 (1971-1973) i wikipedia.pl

4 komentarze:

  1. Wspaniały klimat Myślęcinka tamtych lat. Z obrazów dzieciństwa pamiętam że te pawilony stały jeszcze na samym początku lat 80-tych, z biegiem lat podupadały. Jasna ,nowoczesna i lekka architektura wspaniale wkomponowana w przyrodę. Chciałbym żeby nowe urządzenie tego terenu nawiązywało do tamtej koncepcji.

    OdpowiedzUsuń
  2. Mieszkalem wtedy naprzeciwko Zawiszy. Okolice stadionu zmienily sie przed ta impreza. Postawiono pomnik Swiatowida (czy jeszcze tam stoi), polozono asfalt na bruku ulicy Modrzewiowej, przebudowano deptak miedzy 22 Lipca a stacja benzynowa. Na Modrzewiowej, tam gdzie teraz sa garaze i sklad samochodow staly baraki. (postawiono je chyba dla budownichych Osiedla Lesnego, a potem juz zostaly- wiadomo, prowizorka) Baraki te zaslonieto wysokim, kolorowym parkanem. Zmian bylo duzo wiecej, napisalem co mi sie w pierwszej chwili przypomnialo po 42 latach.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo fajny wpis. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  4. Osiągnij więcej z mniejszym wysiłkiem - nowoczesne maszyny rolnicze to klucz do efektywności i wyższych zysków z upraw. https://agronova.net.pl/

    OdpowiedzUsuń